Κώστας Δ. Κονταξής: Αγρίνιο/ Τόποι Μνήμης

 


Ελένη Χωρεάνθη: Επιλογή / παρουσίαση βιβλίου
Κώστας Δ. Κονταξής:
Αγρίνιο/ Τόποι Μνήμης*
Χαίρομαι, όταν φτάνουν στα χέρια μου βιβλία ωραία, καθότι θαυμάστρια του “Ωραίου” με την έννοια του “αρχαίου κάλλους” και του “αληθινού”, όπως τα βιβλία των εκδόσεων "εν Αιτωλία” των Αδελφών Ι. Βοϊδή που θυμίζουν τις παλιές μνημειακές εκδόσεις, όταν τα βιβλία ήταν χειροποίητα και γίνονταν με μεράκι ως καλλιτεχνικά έργα.
Πριν την εμφάνιση της τυπογραφίας, τα πρώτα χειρόγραφα βιβλία έγιναν στη Φλωρεντία από καλλιγράφους συγγραφείς και αντιγραφείς, υπομονετικούς, κυρίως, μοναχούς που έκαναν τις αντιγραφές των έργων μεγάλων συγγραφέων.
Έγραφαν, έσβηναν, ξανάγραφαν άλλα πάνα στα ίδια. Έτσι εδημιουργούντο τα “Παλίμψηστα”, διαστρωματώσεις διαφορεικών κειμένων. Σήμερα, με τις υπεριώδεις ακτίνες διαβάζονται όλα τα σβησμένα στρώματα.
Επανάσταση στο χώρο του βιβλίου και της διάδοσης της Γνώσης, δημιούργησε η εμφάνιση του πιεστηρίου από τον Γουτεμβέργιο το 1445. Και δέκα χρόνια μετά, το 1455 (δύο χρόνια μετά την ΄Αλωση της Πόλης…1453), τυπώθηκε η Αγία Γραφή, της οποίας σώζονται μόνο 20 αντίτυπα σε όλο τον κόσμο.
Αυτά, από μια γρήγορη αναψηλάφηση εργασιών που έκανα για τη δουλειά μου στο σχολείο και τις επισκέψεις σε σχολεία, τη μοναδική “Άνοιξη στο χώρο του βιβλίου και της Εκπαίδευσης”, στα πλαίσια του Προγράμματος του ΕΚΕΒΙ, το οποίο κατήργησε ένας “πεφωτισμένος” Υπουργός Πολιτισμού…
Αυτά, με την ευκαιρία, για να μην ξεχνιόμαστε.
*
Αφιερωμένο στους 120 “αδικοσκοτωμένους πατριώτες τη Μεγάλη Παρασκευή στον περίβολο του ιεςρού ναού της Αγίας Τριάδος και στους 3 στην κεντρική πλατεία του Αγρινίου”, κυκλοφορεί το τυπογραφείο/ εκδόσεις “εν Αιτωλία” των αδελφών Ι. Βοϊδή το βιβλίο του επίκουρου καθηγητή Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ένα ωραίο βιβλίο/ λεύκωμα με τίτλο "ΑΓΡΙΝΙΟ / ΤΟΠΟΙ ΜΝΗΜΗΣ"
Πρόκειται για ένα πολύ καλό βιβλίο αναψηλάφησης της μνήμης σε συνδυασμό με τη σύγχρονη πραγματικότητα, επαφής και γνωριμίας της αγαπημένης Πόλης, της Πόλης όπου πέρασα ένα μεγάλο μέρος της ζωής μου ως μαθήτρια του "8ταξίου Γυμνασίου Θηλέων Αγρνίου" και ως εκπαιδευτικός, αργότερα. Είναι χαρακτηριστικό το μότο από το ποίημα του Πάνου Χατζόπουλου, με το οποίο ο συγγραφέας μας εισάγει στο Αγρίνιο και μας προκαλεί να το γνωρίσουμε καλύτερα. Να το δούμε σφαιρικά και στις διαχρονικές του διαστάσεις και να το ζήσουμε συνδυάζοντας τόπους, ονόματα, γεγονότα, εστιάζοντας κατά κάποιον τρόπο, στην οριακή και πιο δραματική στιγμή της ιστορίας της Πόλης και των ανθρώπων της, στη 14η του μηνός Απριλίου, του έτους 1944, που συμπυκνώνει δραματικά την πονεμένη ιστορία του Αγρινίου. “Τότε”
“Τότε
που τα πολυβόλα
θερίζανε τις παπαρούνες της καρδιάς μας
θερίζανε της χώρας τον Απρίλη
θερίζανε του χρυσομάη τα ρόδα
θερίζανε της λευτεριάς τα κρίνα…”
*
Ο Κώστας Δ. Κονταξής ξεκινώντας με έναν ενδιαφέροντα “πρόλογο του καθηγητή κυρίου Μ. Γ. Μερακλή”, τα “Λίγα λόγια του συγγραφέα”, και μια σύντομη κατατοπιστική “Εισαγωγή”/Η μνήμη. Έννοια της μνήμης”, κατανέμει την πολύ ενδιαφέρουσα εργασία του σε 9 κεφάλαια Ήτοι:
Κεφάλαιο πρώτο: “Παπαστράτειο Δημοτικό Πάρκο Αγρινίου” και ακολουθούν δρόμοι, πλατείες…
Κεφάλαιο δεύτερο: “Ιεροί ναοί”, Κεφ. Τρίτο: “Προσκυνήματα/ ξωκκλήσια στο Αγρίνιο. Κεφ. Τέταρτο: “Σχολεία (Διδακτήρια). Κεφ. Πέμπτο: Δημοτικά καταστήματα/ μουσεία. Κεφ. Έκτο: “Καπναποθήκες στο Αγρίνιο. Κεφ. Έβδομο: “Άλλα κτίσματα και χώροι της πόλης”, όπως “Νερά/ τοποθεσίες /Τοπωνύμια”. Κεφ. Όγδοο “Μνηνεία”. Κεφ. Ένατο: “Η Μεγάλη Παρασκευή του 1944 στο Αγρίνιο", κλείνοντας ουσιαστικά τον κύκλο περιήγησης, αναψηλάφησης της συλλογικής μνήμης και γνωριμίας της αγαπημένης Πόλης μας από τους αναγνώστες/ επισκέπτες με ένα σύντομο κείμενο “Αντί επιλόγου”.
Ακολουθεί το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ : “Το Αγρίνιο (Βραχώρι) / στο χώρο και το χρόνο”, μια “Σύντομη περιδιάβαση”, όπως παρενθετικά χαρακτηρίζει ο ίδιος την αναφορά στους μυθικούς χρόνους και τους ιστορικούς χρόνους”, ιδιαίτερα στη “Μνήμη των αδελφών Παπαστράτου”, και ως λαογράφος ο ίδιος, κάνει ιδιαίτερη επίσης αναφορά “Στο λαογραφικό στοιχείο στο έργο του Κ. Χατζόπουλου”
και κλείνει η περιήγηση με το “Ο Αχελώος στη λαογραφία”, ο αρχαίος ποτάμιος θεός, δημιουργός ζωής και καταστροφέας αρχαίων μνημείων με τις προσχώσεις, πολύ πριν οι ραγδαίες επεμβάσεις του ανθρώπου τον διαμελίσουν…
Ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου, 80 σελίδες καλύπτει το εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό, που καλύπτει με φωτογραφίες τη ζωή τηε πόλης και τις ασχολίες των κατοίκων από το 1936 ίσαμε σήμερα.
Ακολουθούν: Συντομογραφίες, Βιβλιογραφία, Τοτποκός και Κατάλογος φωτογραφιών.
*
Ελένη ΧωρεάΝΘΗ, 10. 6. 2025, Παλαιό Φάληρο.

Σχόλια