Μυρτιώτισσα

 

Εξ αφορμής της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης παρουσιάζω

Ένα αθώο ποίημα της Μυρτιώτισσας*, που ήταν, τρόπον τινά, το πρώτο μου "Αλφαβητάριον", αν και από το ποίημα αυτό που είχε γράψει η Μυρτιώτισσα για το Αναγνωστικό της Δευτέρας Δημοτικού, θυμόμουνα μόνο τρεις στίχους μέχρι προχτές που βρήκαμε όλο το ποίημα κι έμαθα και τον τρίτο στίχο που μου διέφευγε, υποθέτω πως δεν θα είχα συγκρατήσει τη λέξη "άχνα". Ιδού το πρώτο τετράστιχο

“Το δείπνο φτιάνει η μάνα μας,

ψαρόσουπα μυρίζει.

-Ρουφά την άχνα η γάτα μας- (ο στίχος που δεν θυμόνουν)

και γλυκορουθουνίζει.

Η πρώτη μου Δασκάλα ήταν, η γεννηθείσα αμέσως πριν από μένα η αείμνηστη αδερφή μου η Μαρία, μαθήτρια της Δευτέρας, μόλις είχε αρχίσει, τάξεως του Δημοτικού Σχολείου του ορεινού χωριού που τότε λεγόταν "Λυκοχώριον", Επαρχίας Τριχωνίδος του Νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας και νυν Αγία Βαρβάρα Δήμου Αγρινίου.

Όταν άρχισε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος (1940), έγινε Επιστράτευση, το σχολείο του χωριού έκλεισε, ο Δάσκαλος και ο πατέρας μας πήγαν στο Μέτωπο. Έμεινε η μάνα μας με 5 μικρά παιδιά να φροντίζει για όλα.

Η μικρή Μαρία είχε μάθει να διαβάζει. Και διάβαζε δυνατά συνέχεια αυτό το ποίημα:

Το δείπνο *

*

“Το δείπνο φτιάνει η μάνα μας,

ψαρόσουπα μυρίζει.

Ρουφά την άχνα η γάτα μας

και γλυκορουθουνίζει.

*

-Παράτησε το πλέξιμο

τώρα, γιαγιά, νυχτώνει

και στην αυλή μας στρώνεται

σιγά, σιγά το χιόνι.

*

Τριζοβολούν τα κούτσουρα,

κι η πιο μικρή σου εγγόνα

σιμά στο τζάκι σού ’βαλε,

γιαγιά, την πολυθρόνα.

*

-Γαβγίζει ο σκύλος, τρέξετε

ν’ ανοίξ’ τε στον πατέρα,

να κι η μανούλα πού ’ρχεται

κρατώντας τη σουπιέρα.

*

Με γέλια τώρα κάθονται

τριγύρω στο τραπέζι

και το γατάκι ολόχαρο

με την ουρά του παίζει.»

*

Το είχα μάθει απέξω. Ήμουμα μια σπιθαμή άνθρωπος - σάματι τώρα τι είμαι - την άκουγα να διαβάζει δυνατά και, φαίνεται, μου έδειξε τα γράμματα και πώς διαβάζονται. Έτσι έμαθα να διαβάζω.

Όταν τέλειωσε ο πόλεμος κι άνοιξαν πάλι τα σχολεία, ο νέος Δάσκαλος, ονόματι Χρήστος Ξυθάλης, με έγραψε στη Δευτέρα τάξη, αντί στην πρώτη γιατί με είχε μάθει να διαβάζω η αδερφή μου η Μαρία που μας “έφυγε” στις 17 του Μάρτη.

Κατά περίεργη σύμπτωση, πριν 12 χρόνια, στις 19 του Μάρτη (2013), είχε "εκδημήσει" ο αδερφός μου ο Σπύρος, που έγραφε από μικρός ποιήματα και πεζά, ανέκδοτα, εκτός από μια μικρή συλλογή ποιημάτων του που είναι καταγραμμένη σε κάποιο Κατάλογο Αιτωλοακαρνάνων Λογοτεχνών.

Όλα μου τ’ αδέρφια, και τα 9 που "μετακόμισαν" γι' αλλού, τα αγαπούσα, τα αγαπώ και τα θυμάμαι με την ίδια νοσταλγία. Αλλά με τη Μαρία και το Σπύρο, η σχέση μας, εκ των πραγμάτων, ήταν διαφορρετική. Ήμουν ανάμεσά τους. Και ήμασταν πιο πολύ δεμένοι μεταξύ μας. Ήμουν το πέμπτο παιδί της οικογένειας και ο Σπύρος το έκτο από τα δέκα που έφερε η μάνα μου στον κόσμο.

Η φυσιολογική "αναχώρηση" της Μαρίας με γύρισε κάμποσα χρόνια πίσω. Ανασκαλεύοντας, λοιπόν, τις "Αναμνήσεις της παιδικής μου ηλικίας και της εφηβικής, διαπιστώνω πως με την αδερφή μου τη Μαρία και τη Μυρτιώτισσα, τον αδερφό μου το Σπύρο κι έναν ακόμα σημαντικό άνθρωπο εκείνης της εποχής, τον Αγρινιώτη διανοούμενο Λάμπρο Τσιτσιμελή, τον συγγραφέα του βιβλίου

ΕΛΛΗΓΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ/ “Τα Σρκάνδαλα του Ολύμπου"

ΔΩΔΕΚΑΘΕΟ

υπάρχει κάτι που μας συνδέει. Ιδού πώς:

Στην Πρώτη Ανάγνωση μυήθηκα με το ποίημα που είχε γράψει η μεγάλη Ελληνίδα Ποιήτρια Μυρτιώτισσα, της οποίας κρατώ στο αρχείο μου χειρόγραφη επιστολή όπου με αποκαλεί, προς μεγάλη μου έκπληξη, “ποιήτρια” και με καλεί εμένα, μια εντελώς άγνωστη επαρχιώτισσα Δασκάλα στο σπίτι της να με “δει!”.

Να πώς συνδέντααι τα πρόσωπα μεταξύ μους:

Όταν, το 1963, κυκλοφόρησε στο Αγρίνιο η πρώτη συλλογή ποιημάτων μου “Λίγα λουλούδια”, ένας εξαίρετος Αγρινιώτης διανοούμενος, ο αείμνηστος Λάμπρος Τσιτσιμελής, συγγραφέας του βιβλίου Τα σκάνδαλα του Ολύμπου, μου έδωσε έναν κατάλογο με ονόματα διάσημων ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών για να τους στείλω το βιβλίο μου.

Την εποχή εκείνη, η έκδοση βιβλίου και μάλιστα αγνώστου συγγραφέα και από επαρχιακό τυπογραφείο, αποτελούσε είδηση, εκδοτικό γεγονός και τύχαινε θερμής υποδοχής και ευνοϊκής μεταχείρισης εκ μέρους των ανθρώπων του πνεύματος. Έτσι εξηγείται και η ανταπόκριση που είχε η αποστολή της μικρής μου ποιητικής συλλογής, που μαζί της έκανα δειλά και τα πρώτα μου βήματα στο χώρο των γραμμάτων.

Ανάμεσα στις απαντήσεις που έλαβα, ήταν το συγκινητικό γράμμα της εμβληματικής προσωπικότητας των Γραμμάτων και της Τέχνης και ιδιαίτερα της ερωτικής ποίησης: το χειρόγραφο γράμμα της μεγάλης ερωτικής ποιήτριας Θεώνης Δρακοπούλου, που έμεινε στη νεοελληνική λογοτεχνία με το ψευδώνυμο «Μυρτιώτισσα». Ένα σύντομο χειρόγραφο γράμμα, γραμμένο με το ίδιο το χέρι της θρυλικής Μυρτιώτισσας που με καλούσε στο σπίτι της «για να με δει!»

Η συνάντηση εκείνη, δυστυχώς, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Λίγα χρόνια μετά (4 Αυγούστου 1968), η Μυρτιώτισσα «έφυγε» από τη ζωή και η πρόσκληση εκείνη έμεινε στο χειρόγραφο της μεγάλης Κυρίας της Ποίησής μας.

Ιδού το πιστό αντίγραφο του αυθεντικού χειρόγραφου:

Εκάλη 7/9/63

Αγαπητή Δεσποινίς

Τώρα μόλις μου έφεραν εδώ στην εξοχή τα Λίγα λουλούδια σας και χάρηκα όπως χαίρομαι πάντα όταν βλέπω γυναίκες να καταπιάνονται με ποίηση.

Δυστυχώς η κατάσταση των ματιών μου δεν μου επιτρέπει ακόμα να διαβάζω και όσο για να μου διαβάζουν άλλοι αυτό δεν με ευχαριστεί καθόλου, με κουράζει χωρίς να με τέρπει.

Πάντως ελπίζω σύντομα να μπορέσω μόνη μου να γνωρίσω τα λίγα μα ευωδιαστά καθώς πιστεύω λουλούδια σας.

Αν έρθετε στην Αθήνα ελάτε να σας δω, οδός Κοκλοβόρου 14 στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.

Θα είμαι εκεί κατά τα μέσα Οκτωβρίου.

Φιλικά και εγκάρδια

Μυρτιώτισσα

*

Υ.Γ. Στο σπίτι του συγγραφέα Λάμπρου Τσιτσιλελή με προέτρεψε να πάνω ένας κύριος, ανάπηρος πρέπει να ήταν γιατί έσερνε το πόδι του, που έκανε χρέη κλητήρα, είχε το γραφειάκι του και ια καρέκλα και καθόταν πλάι στην είσοδο του Ταχυδρομείου.

Ο οικοδεσπότης με υποδέχτηκε εγκάρδια και με πέρασε στο σαλόνι τους. Μόλις άνοιξε τη συλλογή ποιημάτων μου που του πρόσφερα,

"Νατάσα, έλα δεις, το κορίτσι έχει μέλλον! κάλεσε τη σύζυγό του. "Ο πρώτος άνθρωπος που με αποκάλεσε "ποιήτρια" και μου αφιέρωσε την πρώτη έκδοση του βιβλίου του, "Τα σκάνδαλα του Ολύμπου" με ιδιόχειρη αφιέρωση, αυτό που βλέπετε στο προφίλ, η μεγάλη ποιήτρια Μυρτιώτισσα και ο αδερφός μου ο Σπύρος, σε ένα πολύ τρυφερό γραμματάκι που μου έστειλε από το στρατό.

Η ζωή μου έκτοτε συνεχίστηκε με σκαμπανεβάσματα.

*

*Σημείωση, Ο τίτλος του ποιήματος της Μυρτιώτισσας

"Το δείπνο", είναι δική μου προσθήκη, δεν βρέθηκε τίτλος.