Ευχαριστώ πάρα πολύ από καρδιάς
τον εξαίρετο καθηγητή Πανεπιστημίου, ποιητή και παιδαγωγό
Γιάννη Παπαδάτο Γιάννης Σ. Παπαδάτος για την ουσιαστική, εμπεριστατωμένη και αισθαντική προσέγγιση στην ποιητική μου συλλογή "Το δρεπάνι και το φεγγάρι"!
Ένα μικρό απόσπασμα από την κριτική:
"[...]Διαβάζοντας τα ποιήματα ο καθείς και η καθεμιά τα κατανοεί και τα απολαμβάνει! Γιατί πέρα από τις ιδέες και τα σχήματα που αποτυπώνουν, έχουν λυρισμό και μουσικότητα. Και πολύπλοκη και πολύμορφη διακειμενικότητα από το βάθος της παράδοσης της ιστορίας, της μυθολογίας, της λογοτεχνίας, της σύγχρονης επικοινωνίας. Το επαναλαμβάνω: τα κατανοεί και τα απολαμβάνει ο αναγνώστης και η αναγνώστρια, δημιουργώντας στη συνέχεια τους δικούς του/της κόσμους [...]"

Γιάννης Σ. Παπαδάτος
ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ
ΒΕΡΙΝΑ ΧΩΡΕΑΝΘΗ, «Το φεγγάρι και το δρεπάνι», εκδ. Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, 2025, σελ. 46.
Η Βερίνα Χωρεάνθη είναι πολυτάλαντη: μεταφράστρια, χρονογράφος, κριτικός, φωτογράφος, δημιουργός βίντεο και blogging, συγγραφέας δύο ψηφιακών βιβλίων, διατηρεί το αγγλόφωνο ιστολόγιο Strange Dark Stories με άρθρα σχετικά με την κουλτούρα των video games… Και μέσα στην πληθώρα των εκδόσεων ποίησης, ιδού μια ενδιαφέρουσα συλλογή της με τίτλο «Το δρεπάνι και το φεγγάρι». Πρόκειται για σύμβολα; Ναι, που μάλλον ταυτίζονται για τους ίδιους αλλά και για διαφορετικούς λόγους. Το φεγγάρι με το σχήμα της ημισέληνου μοιάζει με το δρεπάνι. Αλλά και συμβολικά: το φεγγάρι συμβολίζει το πνεύμα, τον ρομαντισμό, τη γονιμότητα, τη δύναμη, τον έρωτα, την άνθηση και πλήθος πραγμάτων που σχετίζονται με τη δημιουργία και την έμπνευση μα και την άλλη του πλευρά την αντίθετη … τη σκοτεινή…
Διαβάζοντας τα ποιήματα ο καθείς και η καθεμιά τα κατανοεί και τα απολαμβάνει! Γιατί πέρα από τις ιδέες και τα σχήματα που αποτυπώνουν, έχουν λυρισμό και μουσικότητα. Και πολύπλοκη και πολύμορφη διακειμενικότητα από το βάθος της παράδοσης της ιστορίας, της μυθολογίας, της λογοτεχνίας, της σύγχρονης επικοινωνίας. Το επαναλαμβάνω: τα κατανοεί και τα απολαμβάνει ο αναγνώστης και η αναγνώστρια, δημιουργώντας στη συνέχεια τους δικούς του/της κόσμους. Ο πίνακας του Γύζη του εξώφυλλου «Το πνεύμα της θλίψεως», θα έλεγα, πως καθορίζει την "ιδεολογία" της συλλογής με την έννοια, νομίζω, της διερεύνησης των αισθήσεων όπως αυτές διεμβολίζουν την ομορφιά αλλά και την ασχήμια του κόσμου μας. Δηλαδή, του σκεπτικισμού για τον άνθρωπο και τις περιδιαβάσεις του σε χώρες και εποχές με νοσταλγία, με το ερωτικό στοιχείο, με τη μαγεία, την τραγικότητα, την ομορφιά της φύσης, το χιούμορ ενίοτε το πικρό, εν τέλει με την (απ)αισιοδοξία, για να χρησιμοποιήσω έναν τίτλο ποιήματος της συλλογής. Που βέβαια, υπερισχύει, έστω μαθηματικά, το δεύτερο συνθετικό, όπως εκφράζεται στο ακροτελεύτιο ποίημα «Καλειδοσκόπιο»: «...Κι ο κόμος με ηλιοτρόπια μετρημένος,/του Φιμπονάτσι μοιάζει ακολουθία/σε αντανάκλαση ατέρμονη κλεισμένος,/ με υπόκρουση μια εξαίσια νυχτωδία» (σελ. 42).
Όλα αυτά σε μόλις τριάντα ποιήματα που δημιουργούν πλήθος συναισθημάτων με εναλλαγές που αναδύονται από το βάθος της ποιητικής παράδοσης συνομιλώντας δημιουργικά με την εποχή μας. Και μόνο οι τίτλοι μερικών ( Αd Astra, Vanity Fair, Stella Maris, Londinium, Τραγούδι της θαλασσινής άνοιξης, Τα BLUES της αναρχίας, Τραγούδι των εαυτών μου κ.ά. καθώς και η χρησιμοποίηση λέξεων φράσεων όπως αστρίτης, οψιδιανές ακτές, άγρια μίνθη, χαμοδράκια, χρυσαφιά λεπίδα, στο τρίστρατο το άορνο, στοιχειωμένες θίνες, ροδοπεριβόλι, δυσοσμαρίνια, ηδονικοί δανδήδες, ασπιδίστρα κ.π.ά.) δημιουργούν μια ατμόσφαιρα μαγείας και γοητείας όπου ξόρκια, σαρκασμοί, χιούμορ και μάλιστα με τόνους θρίλερ, ανοιξιάτικη φύση έχουν τη θέση τους στο ποιητικό σύμπαν του βιβλίου. Η ποιήτρια σε μερικά ποιήματα ευστόχως πειραματίζεται, σε άλλα έχει εντυπωσιακά και σε βάθος, αφομοιωμένες επιρροές: Π.χ. από την κρητική ποιητική παράδοση (κυρίως την Ερωφίλη), το δημοτικό τραγούδι (βλ. ποίημα «Παραλογές»), τον Καββαδία, σε αρκετά ποιήματα όπως π.χ. στο ποίημα «1οS 33ο E» και στο ποίημα «Αποχαιρετισμός στην Ιθάκη» (μορφικά γιατί διακειμενικά σε θέματα παραπέμπει στον Καβάφη) κ.ά.
Ανάμεσα στην πολυμορφία των θεμάτων και των μορφών της (έμμετρη ποίηση, νεωτερική, μεικτή μορφή, σονέτα, παντούμ κ.ά) διάλεξα το σονέτο της 10ης σελίδας (ποιος είπε, ότι η παραδοσιακή ποίηση έχει παρέλθει;) με σαρκαστικούς στίχους και με το κόσμημά του. Τα κοσμήματα είναι της ίδιας τής δημιουργού και είναι μια άλλη ποίηση, που θαυμάσια συνομιλεί με τον λόγο.
Ένα πολύμορφο σύμπαν που κανείς ταξιδεύει σε πολύμορφα, μυθικά και πολύχρωμα μέρη και ποικίλους ρυθμούς ρεαλιστικά, αλληγορικά και συμβολικά, προπάντων λυρικά, είναι το ποιητικό βιβλίο της Βερίνας Χωρεάνθη.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου