Αφιέρωμα στον Εθνομάρτυρα κύρυκα της Εθνεγερσίας
τον Άγιο των σκλάβων ΚΟΣΜΑ τον ΑΙΤΩΛΟ
Κώστας Χωρεάνθης
Κοσμάς ο Αιτωλός *Βαρύ το βλέφαρο της νύχτας
κλείνει και πετρώνει.
Μες στις χλομές ρυτίδες θρόμβοι αιμάτου,
αστερισμοί στης αγωνίας τον ουρανό
κι η χώρα
με τη χαμηλή πνοή της δουλοσύνης
ανασαίνει.
*
Πέπλος τυλίγει την καρδιά σφιχτός και δεν σημαίνει·
κι ανάσταση του ανθρώπου ο νους, κι αντίλαλος του κόσμου,
βόσκει τη γύμνια του αγκαθιού, της πίκρας το χορτάρι.
Της Ρωμιοσύνης ο καημός με τα βουνά στοιχειώνει.
*
Δούλος ανάξιος του Θεού
σε σας μιλώ αδελφοί μου
Άλλο από τούτο που φορώ δεν έχω ράσο,
άλλα από τούτα που μιλώ δεν έχω λόγια,
κι άλλη από τούτη την πικρή πατρίδα μου δεν έχω.
(…)
Στον τόπο σας, που είναι τα μάτια σας κλειστά
χτίστε σκολειά κι ανοίξετε τα μάτια μαθημένα,
κι έχετε το σταυρό στο μέτωπο,
πως είστε χριστιανοί, να σας γνωρίζουν.
*
Και τούτη τη γυμνή πατρίδα μας
με τη δική σας την αγάπη ντύσετέ την·
κανένας άλλος μην προσμένετε
αγάπη να της δείξει έξω από μας.
Γι’ αυτήν μονάχα μίσος θε να θρέψουν.
(…)
Δούλος ανάξιος του Θεού
και λίγη η δύναμη, αδερφοί μου,
κι είναι τα λόγια μου φτωχά.
Όμως τον ουρανό τον είδα
να τον τυλίγουν σα χαρτί στιβαρά χέρια,
να πέφτουν όλα τα βουνά κι η γης να τρέμει,
φεγγάρι κι ήλιος να σκιαστούν και τ’ άστρα να μαυρίσουν.
(…);
Το δίκιο ορθώστε να κρατάει τον ουρανό,
και το ψωμί μοιράζεστε της καλοσύνης ίσια
κι ο άντρας ας έχει τη γυναίκα στο πλευρό
για να σταθεί η έρμη τούτη πλάση.
*
Τι καρτερούμε σήμερα, αύριο;
Λοιμικές, δίψες και θανατικά μεγάλα,
σεισμούς, πολέμους κι εξολοθρεμούς.
Γι’ αυτό ποτίστε της ισότητας το δέντρο,
να ‘χει κλωνάρια δροσερά να σας σκεπάζει.
Κι αλήθεια μια να ξέρετε:
γοργά θ’ αστράψει σα σπαθί
το δίκιο απ’ το Ρωμαίικο πάνω**.
***
*Ο ταπεινός καλόγερος από το Μέγα δέντρο Θέρμου Τριχωνίδας Αιτωλοακαρνανίας υπήρξε πρωτοπόρος διαφωτιστής του Γένους και Άγιος των σκλάβων. Πολύ προτού η Εκκλησία τον ανακηρύξει επίσημα “Αγιό της” το 1960, (181 χρόνια μετά τον μαρτυρικό θάνατό του), μαζί με τον εκ Χίου Άγιο Νεκτάριο, τον είχε ήδη αγιοποιήσει ο Ελληνικός λαός και τον τιμούσε ως άγιό του.
Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: Η διδασκαλία του έκανε θαύματα!
*
**Αποσπάσματα από το ορατόριο του Κώστα Χωρεάνθη, “Σταυρός του Γένους/ Κοσμάς ο Αιτωλός.
*
**«Σταυρός του Γένους /Κοσμάς ο Αιτωλός», ορατόριο,
σε ποίηση Κώστα Χωρεάνθη // Μουσική σύνθεση Σωκράτη Βενάρδου // Σκηνοθεσία Γιώργου Μεσσάλα // σκηνικά και κουστούμια Κλ. Κλώνη // Αφηγητές: Χρήστος Πάρλας // Γιώργος Μεσσάλας // Νικήτας Τσακίρογλου // Στο ρόλο του Εβραίου: Θόδωρος Δημήτριεφ // Στο ρόλο του Αγίου Κοσμά: Ο πατήρ Χρήστος Κυριακόπουλος // Και εκατονταμελής χορωδία ιεροψαλτών και ορχήστρα. λαϊκών οργάνων.
Η μεγαλειώδης, επίσημη παράσταση ανεβάστηκε στο θέατρο Λυκαβηττού στις 24 Αυγούστου 1989 και συγκέντρωσε 4500 χιλιάδες κόσμο. Ακολούθησαν παραστάσεις σε πολλές πόλεις, από τα Ιωάννινα ίσαμε την Κρήτη (Χανιά)
*
Φωτογραφίες
Σκηνές από την παράσταση στο θέατρο Λυκαβηττού, 24 Αυγούστου 1979, με τη συμπλήρωση 200 χρόνων από το μαρτυρικό θάνατο του Εθνομάρτυρα, Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο Κολικόντασι της Βόρειας Ηπείρου.
*
Το ορατόριο κυκλοφόρησαν σε βιβλίο οι εκδόσεις:
Εκδόσεις: Α΄ μνημειακή έκδοση, 25Χ35 εκ. Α. Καραβία, Αθήνα, 1980.
Σχεδιασμός και κόσμημα εξωφύλλου: Κώστας Χωρεάνθης //και
Β΄έκδοση, Εριφύλη, Αθήνα 1996.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου